MAP / RIEN STEGMAN

BOEK COMMANDO

Precies 40 jaar na het behalen van hun behalen van de groene  baret verschijnt van de hand van de auteurs het boek Commando. Vier jaar van onderzoek en schrijven is hieraan vooraf gegaan. De lezer wordt meegenomen in het  verhaal over de ontwikkeling van de Elementaire Commando Opleiding van het Korps Commandotroepen door de historie van het Korps heen. Beginnend in Schotland 1942 tot het heden.

Dit boek geeft een uniek overzicht van deze zware opleiding waarin de specifieke karaktereigenschappen waarover een commando moet beschikken worden getraind en getest. Naast een historisch overzicht bevat het ook een uitgewerkt dagboek dat de auteurs hebben bijgehouden tijdens hun eigen commando-opleiding in het najaar van 1974. Het boek geeft daardoor niet alleen inzicht in de totstandkoming en ontwikkeling van de Elementaire  Commando Opleiding, maar geeft ook een inkijk in de opleiding zelf.

Commando kent een uitgebalanceerde samenstelling van feiten, verhalen en anekdotes, verslagen van ooggetuigen, unieke foto's, tekeningen en documenten.

BERGEN - HOHNE / UPDATE

Beste René en Willem,

René bedankt voor het toegestuurde! Het ziet er heel goed uit. Het is een mooie document geworden. Ik zal je de foto's nog opsturen die erbij horen. Dan kun je het document van de lezing vervolmaken. Willem had ook nog de suggestie om dat bij opkomst en recrutentijd etc. te doen. Daarvoor zou je gebruik kunnen maken van Opa's Army. Dan hebben we natuurlijk ook nog de anekdotes uit die tijd. Kortom, als je daar tijd voor hebt kun je het geheel nog waardevoller maken. Wel heel vervelend van die computerstoring. Ben je documenten kwijt van de lezing? Zo ja, wellicht kunnen Willem en/of ik je die alsnog een keer toesturen? Laat het maar weten.

  • Wat betreft Hohne, het volgende. De afgelopen tijd hebben Maurice, Jacques en ik veel tijd besteed aan onderzoek. Archieven zijn omgespit, de Militaire Spectator (MS), jullie kennen dat blad nog wel, denk ik, is vanaf 1960 doorgenomen op de trefwoorden KCT, Hohne, Korps Commandotroepen. En persoonlijke verhalen van dienstgenoten uit de jaren 60 zijn ontvangen. Vooral Gijs Wortel heeft een substantiële bijdrage geleverd met tekst en foto's. Ik wacht nu nog op de bijdrage van Gérard Urselmann en dhr. Tan (voormalig arts). Al zoekende zijn we zelfs nog in Nieuw-Guinea terecht gekomen. Dit, omdat het KCT eigenlijk werd voorbereid op een inzet in Nieuw Guinea, volgens sommigen. Te elfder ure ging de hele bups naar Bergen-Hohne. Dit zonder verdere voorbereiding. (Oorlogs)taken KCT in Hohne waren eigenlijk onbekend en voor menig officier onduidelijk.

  • Uiteindelijk zijn de KCT-compagnieën ingezet als (pantser)infanterie eenheden ism de tanks en andere pantservoertuigen. Althans dat is tot nu toe onze conclusie. Nu ben ik in de MS artikelen tegengekomen van o.a. toenmalig kap Antonietti (bekende bij het KCT), waarin hij zijn gedachten laat gaan over 'speciale infanterie', zoals die toentertijd al bij andere landen aanwezig waren (jullie kunnen daarbij denken aan bijv. de Rangers uit de VS - iets dat tegenwoordig ook wordt geïmplementeerd in de KL om de Operators van het KCT en MARSOF bij te staan. Het kan zijn dat er in jullie tijd ook al over is nagedacht. Verder is er in de begin jaren 60 nagedacht over een andere strategie van de KL. Er was grote behoefte aan de noodzaak tot mechanisering en motorisering van de KL. Dit, omdat het Warschaupact al vergaand was gemechaniseerd eb de tactiek van een bewegingsoorlog hanteerde.

  • Wij (de NAVO, dus ook de KL) liepen daarin achter. Het kwam erop neer dat jullie met een geweer, explosieven en mortieren tegenover een overmacht aan tanks stonden. Gelukkig dat de Rus niet is binnengevallen, toen! Die mechanisering en motorisering betekenden bezuinigingen op een aantal infanterieonderdelen, waaronder het KCT, de bekende Operatie Chirurg olv gen Van Buuren. Naast de mechanisering had de KL behoefte aan een nieuw soort commando, de lange afstandsverkenner. Daar is in 1964 de 104 Wrnverkcie uitgekomen. Zelf heb ik de indruk dat er in de begin jaren 60 ook gedachten zijn geweest om het hele KCT op te heffen. Dit in navolging van bijv. de Army commando's uit Engeland, die al in 1946 zijn opgeheven.

  • Hun taken werden en worden voortgezet door de Royal Marines. Toen en ook nog nu bestaat er enige wrevel onder leidinggevenden van andere onderdelen, dat hun beste mannen worden afgeroomd voor het KCT. Er was toentertijd in de legerleiding (heel) weinig solidariteit met die eigenwijze commando's. Iets dat nu nog steeds bij bepaalde onderdelen en hun leidinggevenden speelt. We gaan nog even door met dit onderzoek en ik ga beginnen met de eerste opzetten voor een artikel.

  • En nu  ik het over een artikel heb, afgelopen maandag heb ik met Gert Bos gesproken - hfd redacteur van DGB. Hij heeft mij ruimte aangeboden in DGB om over Hohne te schrijven. Het zal niet eerder dan najaar 2020 worden alvorens het eerste artikel (ik wil er minimaal drie schrijven) zal worden gepubliceerd. Het komt er dus aan.

 

Tot zover, mannen. Ik wens jullie nog een mooie zomer en we'll keep in touch!

Hartelijke groet,

Rien

KCT / 1950-1994

Na een lange Haagse discussie was de legerleiding eindelijk overtuigd van het nut van een aparte eenheid, die gevaarlijke en zware opdrachten zou kunnen uitvoeren. Zodoende werd op 1 juli 1950 de Stormschool omgevormd tot het Korps Commandotroepen (KCT) en groeide het uit tot een organisatie met drie parate compagnieën, een wisselend aantal mobilisabele compagnieën, een instructiecompagnie en een verzorgingscompagnie.

  • De parate commandocompagnieën, elk bestaande uit ongeveer 115 man, konden ten tijde van crisis of oorlog voor uiteenlopende speciale opdrachten worden ingezet. De mobilisabele commandocompagnieën hadden in oorlogstijd o.a. tot taak zogeheten vitale objecten zoals vliegvelden, bruggen en havens te beveiligen of te heroveren.

  • In de periode 1950-1964 voerden de commando’s een aantal zogeheten “bijzondere opdrachten” uit, die buiten de gebruikelijke taakstellingen vielen. Zo werden in de jaren ’51 tot ’53 de vrijwilligers ten behoeve van het Nederlandse Detachement Verenigde Naties (NDVN) onderworpen aan een zesweeks zware gevechtstraining. De bijdrage van het KCT aan de Korea-oorlog bleef niet beperkt tot opleiden alleen. Onder de NDVN vrijwilligers bevonden zich ex-para’s en ex-commando’s van het RST en een kleine veertig beroepsmilitairen.

  • Een andere missie van de groene baretten speelde zich af in september 1952 toen 103 Commando Compagnie werd uitgezonden naar Suriname. De “Suriname-compagnie” keerde, na overdracht van de taken aan de nieuw opgerichte Troepenmacht in Suriname (TRIS), in maart 1953 terug naar Nederland.

  • Tijdens de Watersnood van 1953 werd nagenoeg het gehele Korps ingezet bij redding activiteiten. Gedurende twee weken waren de commando’s dag en nacht met boten, vlotten en pontons in touw om zoveel mogelijk mensen van de verdrinkingsdood te redden. In de omgeving van Fijnaart leverden de groene baretten een loodzwaar gevecht om een dijkdoorbraak te voorkomen. Hierbij kwam commando J.E. Willemsen, die door de kolkende watermassa werd meegesleurd, op 1 februari om het leven.

  • Van januari 1959 tot september 1960 versterkte een detachement van ruim vijftig commando’s de troepenmacht in Nieuw-Guinea. Als taak kregen zij o.a. het beveiligen van het eiland Biak, waar de belangrijkste marine- en luchtvaartbasis was gelegen, en diverse speciale opdrachten waaronder het onderscheppen van vijandelijke infiltraties. 

  • Korte tijd later, in het najaar van 1961, begon een uitzending dichterbij huis, namelijk naar de Bondsrepubliek Duitsland. Als gevolg van de bouw van de Berlijnse Muur in augustus van dat jaar was de spanning tussen de NAVO en het Warschaupact het kookpunt genaderd. De Nederlandse commando compagnieën werden bij toerbeurt op de legerplaats Hohne gestationeerd. In oktober 1963 ( *)  kwam ook hier een einde aan.

  • In 1964 presenteerde de Staatssecretaris van Defensie een groot pakket bezuinigingsmaatregelen. Eenheden die in het nieuwe verdedigingsconcept, met een hoofdrol voor gemechaniseerde eenheden, niet direct nodig waren moesten verdwijnen. Door “Operatie Chirurg”, zoals deze bezuinigingsronde heette, werd het Korps gereorganiseerd en kreeg een ander gezicht. De drie parate compagnieën maakten plaats voor een nieuwe parate compagnie, de 104 Waarnemings- en Verkenningscompagnie. De gevechtscommando werd superverkenner en het Korps kreeg daarnaast een opleidingstaak voor alle infanterie eenheden van het Eerste Legerkorps. (*)   Mijn noot: Gijs Wortel maakte in april - mei 1963 nog een derde uitzending met 108 Cotrcie naar Hohne mee. Of de Cotrcien nog tot oktober 1963 in Hohne verbleven moet ge-crossed checked worden met andere info 

  • De mannen van 104 Waarnemings- en Verkenningscompagnie zouden in oorlogstijd de ogen en oren zijn van het Eerste Legerkorps, dat op de Noord-Duitse laagvlakte een vak in de NAVO-verdedigingslinie moest verdedigen. Het was de taak van de commando’s om van achter de vijandelijke linies zoveel mogelijk gegevens over de vijand te verzamelen, met het zwaartepunt op het waarnemen van de eventuele opmars- en aanvoerroutes.

  •  Door de jaren heen namen vele commandoploegen deel aan internationale oefeningen, zoals “Schinderhannes” (BRD), Eugenie (FR), Pegasus (BE), Tristar (UK), Viking (DK) en de eigen Nederlandse oefening Low Lands. Daarbij bleek dat de grotendeels dienstplichtige commandoploegen zich uitstekend konden meten met de veelal uit beroepsmilitairen bestaande buitenlandse ploegen.

  • 104 Waarnemings- en Verkenningscompagnie groeide van 18 parate ploegen van 3 man naar 27 ploegen van 4 man. Naast die 27 parate ploegen kon het Eerste Legerkorps in oorlogstijd ook beschikken over 9 mobilisabele ploegen. De waarnemer-verkenner-para was gespecialiseerd in het maken en onderhouden van verbindingen, het herkennen en benoemen van vijandelijke materieel en bovenal in alle aspecten die een verblijf in vijandelijk gebied met zich mee brengt. Tijdens oefeningen en velddienst lag de nadruk mede op, in- en exfiltratie, schuilbivak, het ontwijken van de vijand, het weerstaan van ondervraging en het eventueel ontsnappen uit krijgsgevangenschap.

  • Alle groene baretten kregen na de Elementaire Commando Opleiding (ECO) een para-opleiding bij de eigen Instructiegroep Para van het Korps. Daarnaast werden zij door de Instructiegroep Overleven geschoold in het overleven onder de moeilijkste terrein- en weersomstandigheden. Met een eigen Verbindingspeloton en een Logistiek peloton vormde 104 Waarnemings- en Verkenningscompagnie een gedegen inlichtingeneenheid in de periode van de Koude Oorlog.

  •  Naast de operationele taak van de 104 Waarnemings- en Verkenningscompagnie kreeg het KCT een belangrijke opleidingstaak ten behoeve van de gevechtseenheden van het Eerste Legerkorps. In november 1964 ging in Roosendaal de eerste drieweekse editie van de spoedig roemruchte gevechtstraining “Pantserstorm” van start. In 1966 werd de duur van deze zware gevechtstraining teruggebracht naar 2 weken. De oefening bleef bestaan tot 1995 toen de Koninklijke Landmacht omvormde van een dienstplichtig leger naar een beroepsleger.

  • De gevechtscursussen voor beroepspersoneel bestonden al langer met name voor de cadetten van de Koninklijke Militaire Academie en leerlingen van de Koninklijke Militaire School. Ook leerlingen van het Opleidingscentrum voor Officieren van Speciale Diensten en onderofficieren in opleiding van de Koninklijke Marechaussee doorliepen een gevechtscursus bij het KCT. Naast deze reguliere gevechtscursussen werd ook vaak steun geleverd bij incidentele opleidingen zoals bijvoorbeeld de opleiding voor uit te zenden personeel naar Libanon en de steunverlening aan het Ministerie van Justitie in de beginfase van de oprichting van arrestatieteams en ME-eenheden.

  •  Meer dan 100.000 dienstplichtige- en beroepsmilitairen maakten op deze wijze in de loop der jaren kennis met het Korps Commandotroepen. Tot begin jaren ’90 bleef de taakstelling van het KCT nagenoeg ongewijzigd. Het vallen van de Berlijnse muur in november 1989 betekende het einde van de Koude Oorlog en was de oorzaak van een drastische wijziging in de veiligheidssituatie in Europa. Natuurlijk konden de gevolgen voor taakstelling en organisatie van de Krijgsmacht niet uitblijven.

Met vriendelijke groet,

Rien Stegman

  1.  rien.stegman@gmail.com
  2. +31.6.53927125

www.boekcommando.nl

 

DE VERGETEN BRIGADE 
RIEN STEGMAN